Uitsluiting, dat is niks voor A
Wanneer het gesprek start, valt meteen de passie op wanneer ze over hun organisatie en buurtwerken spreken. Heidi, stafmedewerker van SAAMO, steekt direct van wal: “Bij SAAMO pakken we uitsluiting aan. Voor velen is het vanzelfsprekend om een betaalbare goede woning, een geschikte job en elke dag een gezonde maaltijd op tafel te hebben. Maar voor een heel groot deel van onze samenleving is dit niet het geval. Veel van onze projecten richten zich op verschillende terreinen zoals de woonmarkt, de arbeidsmarkt en de inrichting van de publieke ruimte.”
Veel zaken hangen nauw samen. Wanneer mensen wonen in huizen met schimmel op de muren, heeft dat een impact op je gezondheid. Bij ziekte kan je niet werken. Door de bijhorende gezondheidskosten heeft dit vervolgens een cascade effect op de opbouw van schulden. En ga zo maar door… Vanuit Het Natuurhuis hechten we een groot belang aan gezonde voeding en voldoende vrije ruimte om in beweging te blijven. Het is daarom belangrijk projecten zoals die van SAAMO onder de aandacht te brengen, net omdat niet iedereen een even vrije toegang heeft tot dit soort basisbehoeftes.
“Buurtwerk zorgt ervoor dat mensen met elkaar in contact komen, zodat we niet van elkaar vervreemden.”
Heidi Zwaenepoel, Stafmedewerker communicatie SAAMO
Heidi benadrukt hoe het belangrijk is dat de verschillende groepen in onze maatschappij elkaar weer beter leren kennen. “Laat ik dit even toelichten met een praktisch voorbeeld. Er zijn een aantal systemen die ons beschermen, zoals onze sociale zekerheid. Dit systeem is broodnodig om mensen te helpen die op het einde van de maand hun rekeningen niet kunnen betalen. Langs de andere kant heb je individuen die de nood aan sociale zekerheid in vraag stellen. Deze twee groepen komen elkaar te weinig tegen. De perceptie leeft niet meer dat het iedereen kan overkomen. Terwijl iedereen pech kan hebben. Meer nog, meestal wanneer er iets misloopt in je leven, kan alles ineens in een stroomversnelling komen en geraak je in een neerwaartse spiraal. Daarom is buurtwerk zo belangrijk: om ons weer wat meer met elkaar in contact te laten komen.”
Meer dan een plek om samen te tuinieren
We zetten het gesprek verder met Diether, één van de opbouwwerkers van SAAMO. Hij is actief in twee samentuin-projecten op het Kiel. Kenmerkend voor de wijk: veel mensen die in kleine ruimtes dicht op elkaar leven, vaak zonder tuin of terras en weinig openbare ruimte om op adem te komen. De Kloostertuin is een antwoord op dit gebrek aan ruimte en is één van de projecten waar Diether mee aan de wieg stond. Tijdens een zoektocht naar een geschikte openbare plaats botste hij op een groot grasveld met een hek rond: de tuin van woonzorgcentrum (WZC) Hollebeek. Hij zag er meteen de perfecte tuin in om een win-win voor de buurt te creëren, zowel voor de bewoners van het WZC als voor de buurtbewoners.
“In de Kloostertuin wordt er niet gefocust wordt op hoe verschillend we zijn, want dat gebeurt echt al de hele tijd. Het is een plek waar je gewoon even jezelf kan zijn.”
Diether Geniets, Opbouwwerker SAAMO
“Het mooie aan de Kloostertuin is dat het eigenlijk niet per se draait om de moestuin of het tuinieren, maar eerder rond het samenkomen, elkaar leren kennen en elkaar helpen,” vertelt Diether. “Het is een plek waar mensen, hoe verschillend ze ook zijn, zich inzetten op hun eigen manier. Er wordt niet gefocust op die verschillen, want dat gebeurt echt al de hele tijd. Je kan er gewoon even jezelf zijn en mentale rust vinden.”
Gewoon jezelf zijn, dat is een motto waar we bij Het Natuurhuis pal achter staan, maar dat verre van evident is. “Onze deelnemers zijn in het begin vaak heel gesloten. Ze zijn getekend door een aaneenschakeling van benauwende events. Daardoor dragen ze heel wat bagage met zich mee. Bij ons hebben ze de ruimte om die rugzak even af te zetten.” Dit brengt ons weer naadloos bij de term uitsluiting. “Ik ben ervan overtuigd dat mensen niet per se mensen uitsluiten,” gaat Diether verder, “maar dat het eerder systemen zijn die voor uitsluiting zorgen. Bij SAAMO trekken we aan de alarmbel wanneer we merken dat systemen ongelijkheid in de hand werken en pleiten we steevast voor een aanpassing van dit beleid.”
Wil je A mee beter maken? Word vrijwilliger!
Wanneer we Diether in de bloemetjes met zijn projecten, heeft hij snel een antwoord klaar: “Om eerlijk te zijn hoef je mij niet te feliciteren. Onze buurtwerkingen konden niet bestaan zonder al de vrijwilligers die zich inzetten. Als opbouwwerkers zijn wij eigenlijk niet meer dan coaches die projecten faciliteren en anderen helpen initiatieven op te zetten vanuit hun eigen kracht. Zij komen met een goed idee en vervolgens werken we dat samen uit. De mensen die er dus echt toedoen, zijn onze vrijwilligers.”
Bij Het Natuurhuis zijn we alvast ontroerd door hun inzet, zowel van de vrijwilligers als de opbouwwerkers. We geloven er sterk in dat onze samenleving een betere plek kan worden wanneer iedereen elkaar weer wat beter leert kennen. Er wordt te vaak ingezoomd op alle verschillen. Terwijl er een gemeenschappelijke factor is die ons bindt: gelukkig en gezond willen leven zonder al te veel zorgen.
“De opbouwwerkers van SAAMO zijn de coaches die helpen initiatieven te ontwikkelen, de mensen die er echt toe doen zijn al onze vrijwilligers.”
Diether Geniets, Opbouwwerker SAAMO
Wil je mee A beter maken? Dat kan! Bij SAAMO zijn ze voortdurend op zoek naar gemotiveerde vrijwilligers. Wat moet je daarvoor doen? Contacteer SAAMO op info.antwerpen@saamo.be, stap eens binnen in één van hun buurthuizen of bekijk hun vrijwilligersvacatures.
